Σάββατο 17 Φεβρουαρίου 2018

ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΣ 5 / 2 / 18



                                                                               ΚΑΘ ΟΔΟΝ

      ΨΥΧΟΣΑΒΒΑΤΟ
    
   Ανάθεμα που δούλεψε τα τρία τα Σαββάτα. Το Σάββατο της Τυρινής, το Σάββατο των Ρουσαλιών και των Αγίων Θοδώρων διαβάζουμε στη λαογραφία μας σχετικά με τα ψυχοσάββατα
    Όλα τα Σάββατα  είναι αφιερωμένα  στη μνήμη των νεκρών, όπως και όλες οι Κυριακές είναι αφιερωμένες  στην Ανάσταση του Κυρίου.  Ιδιαιτέρως όμως  δύο Ψυχοσάββατα υπάρχουν που κατ εξοχήν μνημονεύουμε και τιμούμε με προσφορά κολλύβων στη μνήμη τους. Το Σάββατο της Τυρινής και το Σάββατο της  Πεντηκοστής.
     Η εκκλησία μας τα ψυχοσάββατο των Αποκρέω δέεται  προς τον Κύριο  να δείξει το έλεός τους   όχι μόνο σε μας αλλά και σε όλους όσους προηγήθηκαν κεκοιμημένους συγγενείς και φίλους και απανταχού ορθοδόξους.
      Η εκκλησία στηριζόμενη στην Αγία Γραφή τιμά  το σώμα ως Ναό του Αγίου Πνεύματος (Προς ΚορινθίουςΑ) και διδάσκει ότι το σώμα θα αναστηθεί και θα ενωθεί με την αθάνατη ψυχή.
    Γι αυτό άλλωστε  και απαγορεύει την καύση των νεκρών και εύχεται υπέρ πάντων των απ` αιώνος  εν πίστη και ευσεβεία κεκοιμημένων
   Τα ψυχοσάββατα  βράζουν κόλλυβα  τα οποία διαβάζουν στην εκκλησία ή κάνουν φιλανθρωπία (το λεγόμενο ψυχικό) ή πηγαίνουν και κάνουν τρισάγια τους τάφους των δικών τους. Παλαιότερα μάλιστα δε δούλευαν τη μέρα αυτή τιμώντας τους νεκρούς τους.
   Πλούσια η λαογραφία σχετικά με τα Ψυχοσάββατα Το Σάββατο των Αγίων Θεοδώρων  οι ανύπαντρες κοπέλες  έβαζαν κόλυβα κάτω από το μαξιλάρι τους για να δουν ποιόν θα πάρουν
   Το έθιμο των κολύβων η λαϊκή παράδοση το συνδέει με το θαύμα του Αγίου Θεοδώρου του Τήρωνος
   Όταν ανέβηκε στον θρόνο ο Ιουλιανός 361-363 πραγματοποίησε μεγάλο διωγμό κατά των χριστιανών. Γνωρίζοντας το τυπικό των χριστιανών για τη νηστεία, και θέλοντας να τους ταλαιπωρήσει ακόμα περισσότερο, κάλεσε τον έπαρχο της Κωνσταντινούπολης και του είπε να αποσύρει από την πόλη τα τρόφιμα που ήταν νηστίσιμα, υποχρεώνοντας τους χριστιανούς είτε να μη νηστεύσουν, είτε να μείνουν νηστικοί. Έτσι και έγινε. Τότε σύμφωνα με την εκκλησιαστική παράδοση εμφανίστηκε μπροστά στον Ευδόξιο (360-370μ.Χ.), ο Θεόδωρος ο Τήρων και του είπε «σύναξε το ποίμνιο του Χριστού και δώσε εντολή, κανένας Χριστιανός να μην αγοράσει τίποτα από όσα πουλιούνται, διότι όσα πωλούνται στην αγορά είναι μιασμένα, αφού με εντολή του βασιλιά έχουν μιανθεί από αίμα ειδωλόθυτων ζώων, και αναπλήρωσε τις ελλείψεις αυτών, χορηγώντας κόλλυβα». Έτσι όλη την εβδομάδα έφαγαν κόλλυβα. Από τότε μέχρι και σήμερα εορτάζεται την πρώτη εβδομάδα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής το θαύμα αυτό.
  Χρησιμοποιείται δε το σιτάρι διότι ο Ϊωάννης κεφ ;12 παρ 24 γράφει «.Εάν μη ο κόκκος του σίτου πεσών εις τη γην αποθάνει ούτος μόνος μένει. Εάν δε αποθάνει πολύν καρπόν φέρει.»
  Άσχετα πάντως από το εκκλησιαστικό γεγονός πρέπει να ομολογήσω  πως  το  βρασμένο  σιτάρι ,ανακατεμένο με τριμμένη φρυγανιά, ζάχαρι , ρόδι αμύγδαλα και σταφίδα ήταν το καλύτερο γλύκισμα των παιδικών μου χρόνων καθώς η μάνα το έφτιαχνε συχνά ως απογευματινό κέρασμα τις ημέρες της νηστείας .
 Από τις κορυφαία γεγονότα  της εκκλησίας μας τα Ψυχοσάββατα δεδομένου ότι  μας καλεί να προσευχηθούμε μαζί της  για τις ψυχές των κεκοιμημένων μας. Γι αυτό άλλωστε τα τριήμερα που τελούμε είναι αφιερωμένα στην Ανάσταση του Κυρίου μετά από την παραμονή του τριήμερο στον τάφο και η ευχή είναι να αναστηθεί και ο νεκρός μας στη ουράνιο βασιλεία.
  Τα 9μερα είναι για τα 9 τάγματα των Αγγέλων και η ευχή είναι και ο νεκρός μας να βρεθεί μαζί τους
  Τα 40μερα είναι για την ανάληψη του Κυρίου και η ευχή είναι να αναληφθεί και ο νεκρός μας  και να συναντήσει τον Χριστό  στην Ουράνιο βασιλεία και τα ετήσια είναι όπως τα γενέθλια. Έτσι τιμούμε τη μέρα της μετάστασής του .
   To 1754   τo κίνημα των μοναχών του Αγίου Όρους δίχασε ευτυχώς προσωρινά την εκκλησία ( το γνωστό ως κίνημα των κολυβάδων) γιατί  πίστευαν πως δεν πρέπει να  τελούνται μνημόσυνα τις Κυριακές η οποία είναι  Αναστάσιμη ημέρα, έως ότου ο Πατριάρχης Θεοδόσιος 1770 και αργότερα ο Γρηγόριος ο Ε  1798 επέτρεψαν την τέλεση μνημοσύνου και τις Κυριακές 
  Υπέρ γονέων και διδασκάλων ( Τους χρωστάμε τόσα πολλά) δέεται σήμερα η στήλη. Ο ελεήμων Θεός να τους έχει στα δεξιά του .Σκέφτομαι πόσα κάνανε για μας κι αναρωτιέμαι αν εμείς μπορέσαμε να ανταποδώσουμε το ελάχιστο.
Σταύρος Ιντζεγιάννης


Δεν υπάρχουν σχόλια: