Καθ οδον
ΤΟ
ΓΛΥΚΟ Της ΣΑΡΑΚΟΣΤΗΣ
Από τη Δευτέρα-την Καθαρή Δευτέρα όπως τη θέλει η παράδοση- αρχίζει η Μεγάλη
Σαρακοστή. Το σαραντάμερο που στην πραγματικότητα είναι 50 μέρες μαζί με τη
Μεγάλη εβδομάδα. Νηστεία και προσευχή παραγγέλλει ο εκκλησιαστής, Νηστεία όχι
απλώς στομάχου αλλά κυρίως πνευματική. Κάθαρση σώματος και ψυχής. Κάθαρση,
έργω, λόγω και διανοία.
Κάθε
τέτοια εποχή-και όχι μόνο- θυμάμαι το ωραίο γλυκό της Σαρακοστής, που έλεγε η
συγχωρεμένη η θεία Μαλβίνα. Γλυκό να τρως και να μη χορταίνεις.
-Κόλυβα. Όσο κι αν φαίνεται παράξενο.
Κόλυβα που έφτιαχνε άλλα για το
ψυχοσάββατο και άλλα για να φάμε στο σπίτι σα γλυκό και που δεν είχαν καμία σχέση
βέβαια με αυτά που θα πήγαινε στην εκκλησία. Της εκκλησίας ήταν αλλιώτικα.
Σκέτο σιτάρι που το έβραζε διαβάζοντας
όλη την ώρα ψαλμούς. Κυρίως τον 50ο που της άρεσε πολύ και τον ήξερε απ` έξω,
καθώς μας έλεγε, από τα χρόνια της Σμύρνης όπου εκεί τον έλεγαν αντί για βραδινή
προσευχή . Ελέησον με ο Θεός κατά το μέγα έλεόν Σου και κατά το πλήθος των οικτιρμών Σου εξάλειψον το ανόμημά μου. Επί πλείον πλύνον
με από της ανομίας μου και από της αμαρτίας μου καθάρισόν με.
Ήταν ο πιο απλώς δίσκος να φανταστείς. Μια
στρώση σιτάρι –ασπρόσταρο-με ένα σταυρό
από μαύρη σταφίδα στη μέση και γύρω –τριγύρω μια ψιλή, πολύ λεπτή στρώση ζάχαρη
άχνη- έτσι να γλυκαθούν οι ψυχές-έλεγε. Το ιδιαίτερο ήταν που όσο το έστρωνε
μνημόνευε τους…τεθνεώτες, τρεις τέσσερις
–μπορεί και παραπάνω-γενιές , όσους είχε μπορέσει να βρει στο γενεαλογικό δέντρο
της οικογένειας Όλους, με το μικρό τους όνομα βέβαια, πάππου- προς πάππου.
Τρεις ή τέσσερις σελίδες. Χωριστά αυτούς που είχαν πεθάνει πριν την καταστροφή,
μετά αυτούς που χάθηκαν στο χαλασμό της Σμύρνης και μετά αυτούς που πεθάνανε
εδώ από φυσικό θάνατο. Πάντοτε πρώτο το όνομα της γιαγιάς της- που
μνημονεύοντάς τη θυμιάτιζε με
καρβουνάκι πάνω σε ένα κεραμίδι με
μοσχολίβανο τριαντάφυλλο - και πάντα με μαντίλα στο κεφάλι-
-Γιατί θεία Μαλβίνα –ρωτάγαμε τη ξεχωρίζεις
τη προ-γιαγιά.
Είχε
ένα κήπο τριαντάφυλλα που τα φρόντιζε πως και πως και γι αυτό ν` αγαλιά η ψυχούλα της την αρωματίζω με τριαντάφυλλο-μας
εξηγούσε
Ευεργετικό το θυμίαμα –όσο θυμάμαι εκείνη
την ιεροτελεσία-γέμιζε με το άρωμά του το
χώρο ως μέσα στα τρίσβαθα της ψυχής. Και τα κεράκια που άναβε όσο έστρωνε το σιτάρι τρεμόσβηναν
δημιουργώντας μια ατμόσφαιρα κατάνυξης με τη φωνή της να μνημονεύει ονόματα και
ονόματα.: Κατευθυνθήτω η προσευχή μου ως θυμίαμα ενώπιόν Σου. Έπαρσης των χειρών
μου θυσία εσπερινή
Την
πείραζε ο πατέρας. Που θα βρει άκρη ο Θεός με τόσα ονόματα.
Γιατί δε λες και τα επώνυμα μη τους
μπερδέψει με άλλους
-Για άκου εδώ Νίκο, μην αστειεύεσαι με τις
ψυχές γιατί σ` ακούει ο Θεός.-του είπε μια φορά αυστηρή- και δε κατέβηκε στο τραπέζι,
πεισμωμένη, μέχρι που πήγε και της ζήτησε
συγνώμην.
Ο
άλλος δίσκος, μεγάλος, πελώριος, ήταν το περίφημο γλυκό της σαρακοστής –και όχι
μόνο- αλλά ιδιαίτερα τη Σαρακοστή.
Α εκείνο το γλυκό της Σαρακοστής! Σιτάρι με
ρόδι ,αμύγδαλα στραγάλια ανάλατα κοπανισμένα και σταφίδες άσπρες και μαύρες ,κανέλλα, ζάχαρη και λίγο μαϊντανό –έτσι
να δίνει χρώμα- και ήταν το τελειότερο γλυκό
να φανταστείς !
-Θεία Μαλβίνα κι άλλο!
Τα μοίραζε σε μπολάκια με κουταλάκι του γλυκού κι ένα ποτήρι βυσσινάδα
. που τώρα πια δεν είναι της μόδας, αλλά τότε
θεωρείτο , πως να το πω…αριστοκρατικό. Να τρως και να γλύφεις τα χείλια
σου, ενώ αυτή έπινε το κολυβόζουμο που καθώς έλεγε ήταν ένα κι ένα για το
στομάχι. Γιατροσόφια της Σμύρνης.
-Έχετε μνημόσυνο- ρώτησε μια μέρα μια γειτόνισσα,
που απόρησε. Κόλυβα τρώτε ;
-Ναι φροντίζουμε την ψυχή μας από τώρα
–απάντησε γελώντας η θεία.
-Α, αυτό
το γλυκό! Ήταν το αγαπημένο μας παιδικό γλύκισμα που κοντά στα άλλα ήταν και
χορταστικό και καθαρό-σπιτίσιο, χώρια που θες τα αμύγδαλα, θες οι σταφίδες και
τα ρόδια ήταν μια γευστική απόλαυση
- Θεέ μου –σκέφτομαι-με πόσα λίγα πράγματα
είμαστε ευτυχισμένοι και τι αξία μπορεί
να έχουν οι πάστες και τα γλυκά όλου του κόσμου μπροστά σ` εκείνο το γλύκισμα-βρασμένο
σιτάρι, τίποτε το ιδιαίτερο- που όμως το φτιάχνανε τα άγια τα χεράκια της.
Σταύρος
Ιντζεγιαννης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου