ΚΑΘ ΟΔΟΝ
ΥΠΕΡ ΜΝΗΜΗΣ
« Πάρε
δυο δραχμές και μόλις πας στη Πάτρα να πας στον Άγι-Αντρέα ν` ανάψεις δύο κεριά.Το ένα υπέρ μνήμης –να
ονοματίσεις τη γιαγιά Μαρία και τον παππού τον Λάμπη και μετά όλους τους
άλλους. Το άλλο να το ανάψεις υπέρ υγείας» Αυτή ήταν η μάνα μου. Δεν ήταν η
μόνη παραγγελία γιατί αποχαιρετώντας τη γειτονιά που έφευγα από την Άρτα, πήρα
κι άλλες. Η κυρά -Ρήνη του Αγαθή μου έδωσε κι αυτή μια δραχμή «Μπα χαλασιά μ` φεύγεις
; Να πάρι μία δραχμή ν` ανάψεις ένα κιρί στουν
Αϊ –Αντρέα π` λεν` ότι κάνει θαύματα κι να τ`πεις για τα πόδια μ` που μι
πουνάνε. Δε μπορώ η δόλια. Για τα πόδια τς` κυρά –Ρήνης να τ` πεις »
Κάπως έτσι μάζεψα από τη γειτονιά κάπου
10-12 δραχμές για ν` ανάψω κεριά στον Άγιο-Ανδρέα ( κυρίως υπέρ υγείας-για τους
νεκρούς ισχύει το γνωστό «άφετε τους νεκρούς θάψε τους εαυτών νεκρούς» έστω και
παρερμηνευόμενο) .Ακόμη και η Αθηνά του Παπαμήτσου μου έδωκε λεφτά «Να`τ`
πεις –τ` Αγι-Αντρέα-να φρουντίσει να συμμαζευτεί ο Μήτσος μ` από τα γήπεδα κι
να πάει στο σχολείο. Τι θα απογείν` έτσι αγράμματος. Μπαλαδώρος θα γείν;»
Άρτα. Απρίλιος 1945 που αποχαιρέτησα οριστικά τη γενέθλια γη και ήρθα στην Πάτρα. Οι γονείς
μου ήρθαν ένα χρόνο αργότερα.
Φτάσαμε με μια θεία μου απόγευμα στην Πάτρα
και το άλλο απόγευμα πήγα στον Άγιο Αντρέα (Δεν υπήρχε ακόμη ο νέος Ναός) και
συγκλονίστηκα.
Υπήρχε ένα μισοσκόταδο. Μερικά κεριά
δημιουργούσαν εικόνες υπέρλογης αγιογράφησης, ενώ ο ήλιος καθώς έδυε, κάποιες τελευταίες ακτίνες μάτωναν πάνω
στο τέμπλο τη θυσία Του. Ένοιωσα ξαφνικά σαν κάτι να με αναγκάζει να σκύψω. Σαν
κάποιος να μου έλεγε γονάτισε, γονάτισε, γονάτισε!!!
Ήταν η πρώτη μου φορά που έμπαινα στην
εκκλησία Του και αλαφιάστηκα. Λες και δεν είχα ξαναμπεί σε εκκλησία. Κι από τότε μένω με εκείνο το
δέος που ένοιωσα εκείνη την πρώτη φορά που μπήκα να ανάψω τα κεριά που μου είχαν
παραγγείλει η μάνα μου « Το ένα υπέρ μνήμης –να ονοματίσεις τη γιαγιά Μαρία και
τον παππού τον Λάμπη-το άλλο υπέρ υγείας…» και οι άλλοι. Τα πόδια της κυρά
-Ρήνης και για τον Μήτσο της Παπαμήτσαινας που ήθελε να γίνει…μπαλαδώρος»
Πήγα και κόλλησα στη γοητεία του μισοσκόταδου
που από τότε κάθε που νοιώθω την ανάγκη να αυτοσυγκεντρωθώ, με τραβάει κοντά του
και πάντα με εκείνη την αίσθηση ότι κάτι υπέρκοσμο με αναγκάζει να γονατίσω και
να προσευχηθώ. Να προσευχηθώ από τα βάθη
του είναι μου!
Τόσα χρόνια, όπως πολλά παιδιά της γειτονιάς,
μπαινοβγαίνοντας στο Ιερό του Παντοκράτορα στην Άρτα, είχα – ντρέπομαι που το
λέω- απομυθοποιήσει την ιερότητα του
χώρου. Μπαινοβγαίναμε στο ιερό όπως στο σπίτι μας.(ίσως, σκέφτομαι τώρα που
πέρασαν τα χρόνια, να ήταν πραγματικά το αληθινό μας σπίτι) και ο χώρος, η
εκκλησία, το ιερό, η λειτουργία ήταν κάτι συνηθισμένο. Όχι βέβαια ότι δε
σεβόμαστε το χώρο αλλά δε νοιώθαμε αυτό το δέος, αυτή τη συγκίνηση που ένοιωσα μπαίνοντας
στον Άγιο Ανδρέα. Λες και είχα για πρώτη φορά μπει σε εκκλησία. Δε θυμάμαι να
είχε κόσμο, αλλά είχε μια περίεργη ατμόσφαιρα. Λες και οι Άγιοι, οι
αγιογραφημένοι στους τοίχους την οροφή ή
το τέμπλο ζωντανεύανε και λιτανεύανε μέσα στο χώρο τα άγια των Αγίων. Κάτι σε ανάγκαζε
να σκύψεις. Ακόμα και οι ομιλίες γινόταν χαμηλόφωνες.
Από
τότε μου έχει μείνει. Πηγαίνω στον παλιό
Άγιο-Ανδρέα σα να
πηγαίνω σε μια συνάντηση με
την εφηβεία μου.
Ανάβω τα κεριά με τη σειρά που είχε πει η μάνα,
μόνο που πια δεν τους ονοματίζω έναν- έναν. Γίνανε τόσοι πολλοί οι μετανάστες
στις χώρες της αιώνιας ζωής. Η Μάνα πρώτη, ό πατέρας μετά, η θεία Μαλβίνα, ο
Στέφανος λίγο καιρό πριν η Μαίρη μας και τόσοι άλλοι. Η κυρά Ρήνη έχει
αναπαύσει τα πόδια στη γαλήνη του Κυρίου και ο Μήτσος ο… μπαλαδώρος , είναι νευροχειρουργός στο Ανόβερο. Δε θέλω να λέω ονόματα. Είναι σα
να κάνεις προσκλητήριο και ταράζεις την ησυχία τους, εκεί όπου απέδρα λύπη και
στεναγμός.
Μόνο
που συχνά νοιώθω την ανάγκη να ανάψω ένα κερί ακόμη, ικετεύοντας για τη χαμένη
μου αθωότητα. Και αληθινά κάθε που γονατίζω,
νοιώθω πως ξαναγίνομαι παιδί.
ΣΤΑΥΡΟΣ ΙΝΤΖΕΓΙΑΝΝΗΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου