ΙΧΝΗΛΑΣΙΕΣ

ΜΟΝΟΛΟΓΟΙ
( Σοφίας Μιχαηλίδη)

«Και τ` άγαλμα αγωνίστηκα για το Ναό να πλάσω
στην πέτρα τη δική μου επάνω
και να το στήσω ολόγυμνο και να περάσω
και να περάσω δίχως να πεθάνω»
Θυμήθηκα τον μεγαλόπρεπο στίχο του Παλαμά καθώς διαβάζω τους «Μονόλογους» της Σοφίας Μιχαηλίδη που 10 χρόνια μετά την μετοικεσία της στους ολόφωτους ουρανούς εξακολουθεί να δηλώνει την παρουσία της-και να περάσω δίχως να πεθάνω-, πάντα με τα ίδια ερωτηματικά για την ουσία της Δημιουργίας. Ποιο σωστά του ανθρώπου αφού η σκέψη της είναι ανθρωποκεντρική και οι απόψεις της–άλλοτε σκεπτικισμός , άλλοτε προβληματισμός και άλλοτε υπαρξιακός μονόλογος –ξεφεύγοντας από τον μονόδρομο που οριοθετεί το κοινωνικό στάτους της εποχής μας, εκτρέπονται σε φιλοσοφικούς στοχασμούς πέρα από τη συνήθη καφενόβια διανοουμενίστικη συζήτηση.
Μετά από το πολυσυζητημένο «Διάλογοι με τον Γέροντα » το έβδομο σε μια σειρά από εκδόσεις –μυθιστόρημα ,ποίηση, δοκίμια- οι «Μονόλογοι »(Εκδόσεις Κουλτούρα) καταθέτουν έναν εσωτερικό διάλογο ή αν θέλετε μια σειρά διλημματικών ερωταπαντήσεων, με τον εαυτό της σε θέση εισαγγελέα και εναγόμενου ,κρινόμενου και κριτή συχνά και ακροατή.
Τα ερωτήματα που θέτει συγκροτούν την καθ` ημέραν επικαιρότητα της διανθρώπινης πραγματικότητας όπως αυτή διαμορφώνεται από την πολιτική ή οικονομική κατάσταση ή ακόμη από τη γονιδιακά κατεστημένη πνευματική κατάσταση του καθενός.
Διλήμματα όπως : χρήσιμη και άχρηστη γνώση-καταναλωτισμός και εφηβεία –Νόμος και δίκαιο –αξιοκρατία και εξουσία κι ακόμη μια σειρά από εσωτερικούς διαλόγους -διερευνήσεις επάνω στις έννοιες: Απόλυτη αρετή-οι κολλητοί-οι φίλοι-ο πόλεμος , η ιστορία , η Ελλάδα, η Σπάρτη και τόσα άλλα μαζί με το υπαρξιακό ερώτημα ; Γιατί είμαι αυτή που είμαι;
Υπάρχει ακόμη ένας υποθετικός διάλογος με τον Βούδα ο οποίος –για όσους έχουμε διαβάσει τα κείμενα της –φαίνεται πως την απασχολεί σαν φιλοσοφική τοποθέτηση –εννοώ ο Βουδισμός - απέναντι στο υπαρξιακό πρόβλημα του ανθρώπου διαχρονικά.
Ίσως μια προσεκτική ανάγνωση να οδηγεί πράγματι στην άποψη ότι ο Βουδισμός ΄-αν όχι ως θρησκεία αλλά ως φιλοσοφικό ρεύμα να την επηρεάζει καθώς την οδηγεί συχνά σε μια αυτοανάλυση και μια διαρκή έρευνα του εσωτερικού κόσμου.
Η γενική παρατήρηση του αναγνώστη της, εστιάζεται σαφώς πάνω στο ανήσυχο κριτικό της πνεύμα και την διαρκή αναζήτηση της ουσίας της ανθρώπινης παρουσίας πάνω στη γη είτε αυτή εκφράζεται σαν μια αυτοτελής μεμονωμένη περίπτωση είτε σαν μέρος του συνόλου του κοινωνικού γίγνεσθαι.( Εκκίνηση, διαδρομή, τέρμα σελ 36 ή δίχως αμφιβολία σελ 27)
Στις αρετές του βιβλίου θα υπογραμμίσει ο αναγνώστης το γεγονός ότι όλες οι σκέψεις τις αν και αρθρωμένες πάνω σε κοινό άξονα –τον άνθρωπο και τον περιβάλλοντα πνευματοϋλικό του χώρο-έχουν το πλεονέκτημα να διαβάζονται αποσπασματικά , καθώς τα σύντομα μικρά κεφάλαια με σαφώς διαχωρισμένες παραγράφους ,του δίνουν- στον αναγνώστη εννοώ-την ευχέρεια να σκεφτεί , να διαλογιστεί, να εκφράσει τη δική του άποψη, να συμφωνήσει ή να διαφωνήσει. Και αυτός ο προβληματισμός είναι το κέρδος του αναγνώστη της.
Σταύρος Ιντζεγιάννης