Τετάρτη 19 Μαΐου 2010

Παρουσιαση. Φωτ .Ρούμπου

ΡΟΥΜΠΟΣ
Έχω τη χαρά να σας παρουσιάσω σήμερα έναν νέο ποιητή .Τον Φώτη Ρούμπο. Το τονίζω γιατί το να παρουσιάσεις έναν ποιητή που δεν είναι ευρύτερα γνωστός στα φιλολογικά βραδινά της Εταιρείας λογοτεχνών Ν/Δ Ελλάδος ή για να το πω πιο σωστά είναι γνωστός σε έναν άλλο κύκλο φίλων που αγαπούν την ποίηση και τον διαβάζουν ή συζητούν μαζί του τα προβλήματα που θέτει ,τις αγωνίες του, τα βιώματά του, μια μεταφυσική του διάθεση, τις πηγές της έμπνευσής του, το να τον παρουσιάσεις σε ένα ευρύτερο κοινό- όπως το σημερινό εδώ- ποιητών ή ανθρώπων που αγαπούν την ποίηση έχει μια ιδιαιτερότητα αλλά και μια χαρά.
Η ιδιαιτερότητα είναι το ότι πρέπει πριν απ` όλα να δείξεις , να κοινολογίσεις το δείγμα γραφής του ώστε μιλώντας για την ποίησή του να ξέρουν εξ αρχής που περίπου κινείται και πως αποκωδικοποιείται η γραφή του.
Η χαρά εξ άλλου έγκειται στο ότι καλείσαι να ανακαλύψεις , να προσδιορίσεις και να υπογραμμίσεις για χάρη των ακροατών σου τους δύο βασικούς άξονες που χαρακτηρίζουν ένα ποιητή.
Την ποιητική του έμπνευση και κατ` ακολουθία την θεματολογία του και την ποιητική του γραφή. Με όλα όσα αυτή η τελευταία ( δηλαδή η ποιητική γραφή) μπορεί να σημαίνει. Λεξιλόγιο, μορφικά σχήματα μεταφορές ή αν υπάρχουν συμβολισμοί, γλώσσα ,δομικά σχήματα κ.α
Θα σας διαβάσω εισαγωγικά, δύο διαφορετικής θεματικής έμπνευσης ποιήματά του που οριοθετούν τα άκρα του εύρους μέσα στο οποίο κινείται η ποίησής του και τα οποία κατά τη γνώμη μου θα βοηθήσουν τον σχολιασμό της συλλογής του και την κατανόησή της σ αυτή την πρώτη του έκδοση.


ΣΥΝΕΠΕΙΑ
Τελικά εκείνο το αλάνθαστο κριτήριο ,
-για κείνο μιλώ το ελάχιστο-
τελευταίο βαρίδιο,
που θα γείρει του βίου μας την πλάστιγγα
ή προς τα ουράνια
ή προς την άβυσσο
θα είναι μόνο ο βαθμός
– το ποσοστό αν προτιμάτε –
της συνέπειας
ανάμεσα στις βαρυσήμαντες
πομπώδεις εξαγγελίες μας
και στις αμείλικτες ,
δια των πειραμάτων επαληθεύσεις
μέσα στα υπόγεια εργαστήρια
της καθημερινής τριβής

Παρατηρούμε αμέσως-αμέσως μια φιλοσοφική διάθεση που
οδηγεί σε έναν προβληματισμό για την ισορροπία ανάμεσα στην επιθυμία και το εφικτό. Ανάμεσα σ αυτό που σημαίνει όραμα για τον καθένα μας και τις «αμείλικτες» καθώς υπογραμμίζει συνθήκες που τον κρατούν αλυσοδεμένο στις ανάγκες ,τους συμβιβασμούς της επιβίωσης μέσα στα «υπόγεια της καθημερινής τριβής»
Κάτι σαν αυτοανάλυση ανάμεσα σ` αυτό που θέλαμε και σ` αυτό που μπορέσαμε .Ένα σκεπτικισμό για την οδοιπορία του ανθρώπου.

ΕΡΩΤΙΚΟ

Μου μιλάς κι ανασταίνομαι
σε καλώ / κι η φωνή μου /σκορπίζεται πυροτέχνημα βραχνό . Διαμαντάκια δακρύων .
Σε καλώ να συντρίψεις τα σκότη μου
Σε καλώ και προσμένω./ Τ` ονομάσου λαμπάδιασε
–υγρό πυρ- των χειλιών μου / τα πλοία

Το θέμα είναι ο έρωτας-μια διαφορετική πηγή έμπνευσης –όπου μέσα από μια ιδιαίτερα λυρική εκφραστικότητα η ποίηση απογειώνεται εξακτινόνεται θα έλεγα μέσα στην επιθυμία και στο πάθος.
Ο λυρισμός έντονος όπως το ερωτικό στοιχείο : Η φωνή μου σκορπίζεται πυροτέχνημα –διαμαντάκια δακρύων ή τ` ονομά σου λαμπάδιασε –υγρό πυρ- των χειλιών μου τα πλοία .

Σε μια πρώτη γενική αποτίμηση της γραφής του Φώτη Ρούμπου, θα σημειώσουμε ένα άξονα πάνω στον οποίον κινείται η ποίησής του.
Μια διαρκής αναζήτηση στις παραμέτρους μιας υπαρξιακής αγωνίας η οποία εκφράζεται με κάποιον μοιρολατρισμό και μια μεταφυσική διάθεση που φανερώνεται άλλωστε και από τη σημειολογία του εξωφύλλου. Στο ημίφως της υπομονής.
Το ημίφως. Δηλαδή, μια ατμόσφαιρα θολή όπου προσπαθούμε να
ανιχνεύσουμε σχήματα και ήχους, πρόσωπα και καταστάσεις ανάμεσα στο φαινόμενο ή το υποθετικό. Κι ακόμα τη φαντασία ή το πραγματικό.
Και προσδιορίζει αυτή την από εξωφύλλου πρώτη προσέγγιση του αναγνώστη με το σώμα του ποιητικού του λόγου ως μια διαρκή ιχνηλασία μέσα στο ακαθόριστο. Το μαύρο και το άσπρο της ψυχικής του διάθεσης

Τα μορφικά του στοιχεία της ποίησης του Φώτη Ρούμπου χαρακτηρίζονται από μια μονοτονική γραφή. Συχνότερα –αν όχι πάντα –σε πρώτο πρόσωπο, με πολύστιχα ως επί το πλείστον ποιήματα και σε ελεύθερο στίχο.
Το πρώτο ποίημα της συλλογής του είναι οι ποιμένες-

ΟΙ ΠΟΙΜΕΝΕΣ

Από το πρώτο ποίημα της συλλογής του με τον τίτλο «Ποιμένες » προδικάζεται η στάση του ποιητή απέναντι στην εποχή του που την καθορίζει μια μοιρολατρική στάση «Μπορείτε να καυχάστε και να επαίρεστε πολύ γερά μας έχετε δεμένους» . Ο ποιητής βρίσκεται μέσα και απέναντι στα προβλήματα του καιρού του, χωρίς αυτό να σημαίνει απαραίτητα μια στρατευμένη ποίηση. Ο Φώτης Ρούμπος είναι ένας κοινωνικοποιημένος ελεύθερα- αδέσμευτα σκεπτόμενος άνθρωπος στη υπηρεσία του κοινωνικού συνόλου και μέσα από τη διαπίστωση μιας θλιβερής πραγματικότητας-επίκαιρης σήμερα όσο ποτέ άλλοτε-προσπαθεί τη παθητική αντίσταση.
Όμως είναι αυτό το χρέος του ποιητή. Η διαπίστωση ή η αντίσταση

ΕΡΩΤΗΣΗ Γεννάται το ερώτημα Ποιο είναι το χρέος του ποιητή

Ας δούμε πως απαντά μέσα από το στίχο του ο ποιητής
ΕΣΤΑΥΡΩΜΕΝΟΣ

Κι άλλωστε ο ίδιος παραδέχεται σε μια προσπάθεια αυτοανάλυσης.

ΜΗ ΜΕ ΛΕΣ ΠΟΙΗΤΉ


Αν προσπαθήσει κάποιος να βρει τη συνισταμένη της ποιητικής του σκέψης αυτή δηλαδή που τον χαρακτηρίζει και τον ενεργοποιεί θα σημειώσει ότι διέπεται από ένα σκεπτικισμό , ανάμεσα στο ναι ή το όχι. Αυτό ή το άλλο που σημειώνεται μ` ένα δισταγμό να αποδεχθεί μια συγκεκριμένη στάση ζωής και ίσως – ίσως μια αγωνία για να απαντήσει στα διλλήματα που θέτει η καθημερινή ζωή
Χαρακτηριστικό το ποίημά του –
ΔΙΠΛΗ ΙΔΙΟΤΗΤΑ
------------------------
Ποίηση υπαρξιακή σε δεύτερο πρόσωπο που εκφράζει με έναν εξομολογητικό τόνο την αγωνία του - Τη μια κεντάς ένα αρχάγγελο – και την άλλη ράβεις τραύματα-πανωφόρια της μοναξιάς - Αυτή η τάση της υπαρξιακής φιλοσοφίας τον ακολουθεί θα έλεγα και τον εκφράζει υπογραμμίζοντας ότι δεν έχουμε έναν απλό στιχοπλόκο αλλά ένα βαθύτατα σκεπτόμενο άνθρωπο του καιρού μας.
Αυτή η τάση –γιατί όχι πίκρα ;- τον ακολουθεί συχνά σε καταστάσεις μιας εσωτερικότητας η οποία φανερώνεται καθαρότερα στο ποίημα που θα μας διαβάσει ο ίδιος
Ο ΚΑΘΡΕΦΤΗΣ
Μέσα στο τζάμι μου ο κόσμος είδωλα. Τη μια σκιές την άλλη φως κι ύστερα χάνονται Ωστόσο όλη αυτή η «ημίφως »κατάσταση σπάνια διακόπτεται από μια νότα αισιοδοξίας η οποία μέσα από μεταφορές δείχνει μιαν άλλη αποφασιστική στάση ζωής η οποία έρχεται να δικαιολογήσει το ημίφως. Αυτό το άλλο φως άλλοτε σκοτάδι. όπως στη σελ 67 -
ΕΠΙΜΟΝΗ
Κι αν το ναό οι βάρβαροι τον κάψουν / πάνω στον στύλο θ ανεβώ / και με τα χέρια υψωμένα / θα υμνώ το σύμπαν / και τον δημιουργό μου

Ωστόσο ξαναγυρίζει πάλι –αφήνεται θα έλεγα σ αυτή την κατάσταση του σκεπτικισμού του. Και εκφράζεται με μια διάχυτη πίκρα Γράφει στη σελ 30 με τίτλο ΑΙΘΟΥΣΑ ΑΝΑΜΟΝΗΣ
«Έμεινα μόνος
προς το τέλος της μέρας
σ` αυτή την κρύα ,
κατάλευκη αίθουσα αναμονής
να περιμένω σε στάση καρτερίας
τις ορδές ενός προελαύνοντος μαρασμού.

Οφείλω ακόμη να επισημάνω εν σχέσει με τα μορφικά του σχήματα μια περιγραφικότητα σε μια συνεχή ροή μεταφορών και παρομοιώσεων που τα βρίσκουμε παντού σε όλη τη γκάμα της ποιητικής του έκφρασης με μια λυρική διάθεση και που ιδιαίτερα τον χαρακτηρίζουν . Πιο έντονα μπορεί να τα διακρίνουμε στο ποίημα με τον τίτλο κυματισμοί στη σελ 48 στους
ΚΥΜΑΤΙΣΜΟΥΣ
Παρατηρούμε μια διάθεση μεταφυσικής η οποία εκφράζεται από μια ποιητική συμβολική οπωσδήποτε και σε εισαγωγικά ελπίδα υστεροφημίας και γεννά σκέψεις για το επέκεινα και αφορά σαφώς στην περίπτωσή μας εννοώ για τον καθένα μας και όχι μόνο για τον Ρούμπο. Τι θα γίνει όλη αυτή η ποίηση – τα βιβλία μας – οι πνευματικές μας δημιουργίες μετά το θάνατό μας. Ελτσνερ –Σοπέν

ΕΡΩΤΗΣΗ: Έχετε την αγωνία ή έστω το προβληματισμό –σς απασχόλησε ποτέ το τι θα γίνουν. Όλα αυτά τα βιβλία που γράφουμε 10 άντε 20 χρόνια μετά το θάνατό μας;

Κι ακόμα … ΘΑΥΜΑΣΜΟΣ

Περνώ σε μια άλλη παράμετρο . Ο έρωτας
Ο έρωτας υπάρχει παντού, άλλοτε σε μια καθαρά ερωτική ποίηση κι άλλοτε σαν υφέρπουσα αναφορά μέσα στο εύρος της ποιητικής του έμπνευσης με την οποία εκφράζει διαφορετικά συναισθήματα αλλά τα οποία δονούνται συχνά και από ερωτική διάθεση ωστόσο πρέπει να παρατηρήσω πως αυτός είναι ένας αγιοποιημένος έρωτας που ακόμα και σε στιγμές συνεύρεσης αγιοποιεί την ερωτική πράξη–

Ερώτηση ΠΟΣΟ ΡΟΛΟ ΠΑΊΖΕΙ Ο ΈΡΩΤΑΣ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ

ΓΥΝΑΙΚΑ

ΕΡΑΣΤΕΣ

Άγια στιγμή κι απόκοσμη. Συμφωνώ απόλυτα με το άγια, αλλά διαφωνώ με το απόκοσμη.
Λένε πως υπάρχουν τρεις καταστάσεις τρία πράγματα που για να τα χαρείς να τα απολαύσεις πραγματικά πρέπει να είσαι αυστηρά απόλυτα –καταλυτικά –συγκεντρωμένος αυτά .Το φαγητό, το διάβασμα και ο έρωτας !

Όπως ακούσαμε έως τώρα η ποίησή του –τουλάχιστον σ`αυτή την πρώτη του συλλογή « στο ημίφως της υπομονής»είναι σε ελεύθερο στίχο.
Εξαίρεση αποτελούν τρία ή τέσσερα ποιήματά του όπου η ρίμα δίνει στον στίχο του μιαν άλλην ηχητική χωρίς ωστόσο να φυλακίζει την έμπνευσή του σε δυσκολίες έκφρασης Δείτε ένα δείγμα : -1-
ΣΕΛ 53 ΕΧΕΙΣ ΦΥΓΕΙ

Βλέπετε ενώ μόνο τρία η τέσσερα σε σύνολο 60 ποιημάτων του ακολουθούν την παλιά σχολή ωστόσο είναι δόκιμα κι όχι μόνο ριμάρει με μιαν ευκολία αλλά έχει κι ένα λυρισμό που θα τον συναντήσουμε συχνά και στον ελεύθερο στίχο του ( όλοι μα όλοι όσοι γράφουμε ποίηση –συγχωρήστε μου που βάζω και τον εαυτόμου αλλά είναι γνωστό ότι και η μυλωνού τον άντρα της με τους πραματευτάδες ) άλλωστε δε νομίζωότι υπάρχει έλληνας που να μην έγραψε ποίηση .Είναι τα ομηρικά γονίδιά μας…

Έλεγα για τον λυρισμό του Φώτη που κάποιες στιγμές φτάνει σε ύψη.
Αν με περίμενες τα βράδια
στο βαθύ κατώφλι των ματιών σου
κι έσπερνες
πάνω στο οργωμένο μου κορμί
τον άγιο σπόρο του φιλιού σου
αν άφηνες έστω μια λέξη
απ` τα θλιμμένα μου τραγούδια
διστακτικά να πλαγιάσει
πάνω στο κοριτσίστικο στήθος σου…
Νομίζω όγτι εδώ η ερωτικά ποίηση απογειώνεται.
Κι ακόμα παρατηρούμε συχνά μια εσωτερική αρμονία και ένα ρυθμό που σε παρασύρει διαβάζοντας ως εάν να πρόκειται για τραγούδι. Ίαμβικό μέτρο




Στον ύπνο σου τρυπώνω έρποντας
σιωπηλά αργοσέρνομαι
στις στοές των ονείρων σου
να σκουπίζω το δάκρυ σου..
Σα σβησμένος φανός
αποθέτω στα χέρια σου
το σκοτάδι τ`ανήλιο
της ψυχής μου
την άθλια σιωπή μου.

Ακόμα σημειώνουμε ένα δεκαπεντασύλλαβο ο οποίος παρ` ότι διαφορετικός δεν ξενίζει τον αναγνώστη κι μάλλον δένεται αρμονικά στην όλη συλλογή του και δεν τον αναφέρω γιατί είναι αν δεν κάνω λάθος ο μοναδικός που αποτελεί κάτι σαν άσκηση γραφής σε ένα διαφορετικό ποιητικό πεδίο

Ωστόσο αυτό που χαρακτηρίζει την ποίησή του και γι αυτό τον κατατάσσω στους ποιητές και όχι στους στιχοπλόκους δεν είναι τόσο η έντονη ερωτική του διάθεση –στοιχείο οπωσδήποτε κι αυτό στην ποιητική έμπνευση αλλά όχι το μόνο. Όχι το καίριο στον καιρό μας που τόσο απέχει από την Αθηναϊκή σχολή -- όσο το ότι -- σε μια γενική αποτίμηση της ποίησής του- αυτή , κυριαρχείται από έναν σκεπτικισμό –κατά τη γνώμη μου κι από μια μεταφυσική αγωνία-για την οδοιπορία του ανθρώπου-η οποία εκφράζεται μέσα από μια πλούσια γκάμα μεταφορών και λυρισμού δικαιολογώντας τον τίτλο του εξωφύλλου Στο ημίφως της υπομονής.

Δεν υπάρχουν σχόλια: